Borsada Devre Kesici Nedir?

Borsa ile ilgilenen veya ilgilenmeye yeni başlayan kişilerin en çok sorduğu sorulardan biri de devre kesici uygulaması oluyor. Peki, borsada devre kesici nedir?

Borsada “devre kesici“, adından da anlaşılacağı üzere, borsadaki aşırı dalgalanmaları kontrol altına almak için tasarlanmış bir güvenlik mekanizmasıdır. Peki, devre kesici nasıl işliyor? Basitçe, borsada fiyatlar belirli bir yüzde düşer veya yükselirse, devre kesici otomatik olarak devreye girer ve işlemleri geçici bir süre durdurur. Bu süre zarfında, yatırımcılar nefes alabilir, piyasayı değerlendirme fırsatı bulabilir ve daha mantıklı kararlar alabilirler.

Bu mekanizmanın amacı, piyasada aşırı dalgalanmalar ve panik satışları gibi durumları önlemektir. Piyasanın daha düzenli bir şekilde işlemesini sağlamaktır. Örneğin, büyük bir düşüş trendi yaşandığında, devre kesici devreye girerek, işlemleri belirli bir süre için askıya alır. Bu, piyasada ani ve kontrolsüz hareketlerin önüne geçerek yatırımcıların daha soğukkanlı hareket etmelerine olanak tanır.

Borsa Genelinde Devre Kesici Uygulaması Neden Yapılır?

Peki, borsa genelinde bu devre kesici uygulaması neden yapılır? Aslında bu sorunun cevabı oldukça basit: piyasa istikrarını korumak ve yatırımcı güvenini sağlamak için. Borsalarda, özellikle büyük olaylar sonrasında, aşırı dalgalanmalar gözlenebilir. Bu tür durumlarda, yatırımcılar ani ve duygusal kararlar verebilirler, bu da piyasada daha büyük dalgalanmalara yol açabilir. Devre kesici uygulaması, bu tür ani ve duygusal tepkileri önlemek, piyasanın daha mantıklı ve düzenli bir şekilde işlemesini sağlamak amacıyla kullanılır.

Devre Kesici Ne Zaman Devreye Girer?

Borsa İstanbul’un kalp atışları diyebileceğimiz BIST100 endeksi, yatırımcılar için oldukça önemli bir gösterge. Peki, bu endekste yaşanan dalgalanmalar ne zaman devre kesiciyi tetikler? İşte bu sürecin işleyişine dair kilit noktalar:

Borsa İstanbul’da, özellikle BIST100 endeksinde, belirli düşüş eşikleri bulunmaktadır ve bu eşikler devre kesici mekanizmasının devreye girmesi için belirleyicidir. İlk eşik, BIST100 endeksinin yüzde 5 veya daha fazla düşmesi durumunda devreye girer. Bu, piyasada önemli bir dalgalanmanın yaşandığının ve durumun yeniden değerlendirilmesi gerektiğinin bir işaretidir.

Ancak, düşüş devam eder ve endeks yüzde 7 veya daha fazla bir düşüş gösterirse, işte o zaman ikinci eşik devreye girer. Bu ikinci eşik, piyasada daha ciddi bir durumun olduğunu ve piyasanın daha fazla durulması ve değerlendirilmesi gerektiğini gösterir.

İnceleyin: Borsa Kapandıktan Sonra Hisse Alınır Mı?

Devre Kesici Hisseyi Nasıl Etkiler?

Öncelikle, devre kesici, hisse değerlerinde yaşanan ani ve olağandışı dalgalanmaları, spekülatif hareketleri ve panik satışları kontrol altına almak için devreye girer. Bu durumda, borsada alım-satım işlemleri geçici olarak durdurulur. Bu duraklama sürecinde, piyasa oyuncuları için bir nefes alma ve yeniden değerlendirme fırsatı doğar.

Devre kesici mekanizmasının etkinleşmesiyle birlikte, işlemler geçici süreyle emir toplama aşamasına geçer. Bu aşama, yatırımcıların piyasa koşullarını daha sağlıklı bir şekilde analiz etmelerine ve daha mantıklı kararlar almalarına olanak tanır. Böylece, hisse senetleri üzerindeki spekülatif etkiler ve panik satışlar hafifletilmiş olur.

Bu mekanizma, hisse senetleri için bir tür güvenlik ağı işlevi görür ve piyasada daha dengeli bir işleyişe katkıda bulunur. Sonuç olarak, devre kesici uygulaması, hem bireysel yatırımcılar hem de genel piyasa istikrarı için önemli bir role sahiptir.

İnceleyin: Borsada Bedelli Sermaye Artırımı Hisseyi Nasıl Etkiler?

ABD Borsalarında Devre Kesici Sistemi Nasıl İşler?

ABD borsaları, olağanüstü dalgalanmalara karşı önlem almak amacıyla üç aşamalı bir devre kesici sistemi kullanmaktadır. Bu sistem, S&P 500 endeksinin %7, %13 ve %20 oranlarında düşüş yaşadığı durumlarda devreye girmektedir. %7 ve %13 düşüş yaşandığında, borsa işlemleri 15 dakika süreyle durdurulurken, %20 düşüşte ise işlemler tam gün boyunca askıya alınır.

Bu devre kesici sistemi, hisse senetleri, yatırım fonları ve borç senetleri gibi finansal varlıkların ticaretini koruma amacıyla uygulanabilir. Ancak, uygulanacak devre kesici kriterleri, ilgili finansal varlığın fiyatına ve işlem gördüğü piyasaya göre değişiklik göstermektedir.

Bu mekanizma, ABD borsalarını istikrarlı ve güvenilir ticaret platformları olarak koruyarak, yatırımcılara güvence sağlamaktadır. Bu yazıda, ABD borsalarında kullanılan devre kesici sisteminin işleyişi ve önemi üzerinde duracağız.